Pierwsze spotkanie z psychologiem może powodować wiele obaw
Jak takie spotkanie będzie wyglądało? Czego mogę się spodziewać? Jak się do niego przygotować?
Pierwsza konsultacja z psychologiem sportu niejednokrotnie wywołuje wiele wątpliwości. Często towarzyszą jej niepewność i obawa. Jak takie spotkanie będzie wyglądało, czego mogę się spodziewać i jak się do niego przygotować – to tylko niektóre z pytań pojawiających się w głowach zawodników, zwłaszcza tych, którzy po raz pierwszy korzystają z takiej formy pomocy. Jest to całkowicie normalne i zrozumiałe. Poniższy artykuł przybliży Ci specyfikę tego typu konsultacji i znajdziesz w nim kilka wskazówek, które ułatwią pierwsze spotkanie z psychologiem sportu.
Zacznijmy od najważniejszego – kim jest psycholog sportu?
Psychologiem sportu jest osoba, która ukończyła studia magisterskie z psychologii, a także studia podyplomowe lub specjalizację z zakresu psychologii sportu. Zazwyczaj każdy specjalista dodatkowo wzbogaca swój warsztat i aktualizuje wiedzę poprzez uczestnictwo w różnych kursach i szkoleniach. W Polsce istnieje również specjalna ścieżka certyfikacji. Wymaga ona od kandydatów spełnienia określonych wymagań i zdobycia odpowiedniego doświadczania, pozwalając tym samym na zdobycie tytułów: Psycholog Sportu II klasy, Psycholog Sportu I klasy oraz Psycholog Sportu klasy Mistrzowskiej- Superwizor.
Już wiesz, kim jest psycholog sportu. Zatem jak wybrać odpowiedniego specjalistę dla siebie?
Niestety, nie ma na to gotowej recepty. Jest jednak kilka ważnych kwestii, na które warto zwrócić uwagę. Wybierając specjalistę dla siebie, ważne jest zweryfikowanie jego wykształcenia i upewnienie się, że posiada odpowiednie kompetencje. Warto pamiętać, że psycholog sportowy, trener mentalny czy coach, choć często pracują w podobnym obszarze, różnią się posiadaną wiedzą, kompetencjami zawodowymi oraz narzędziami, które wykorzystują w swojej pracy. Psycholog, oprócz umiejętności z zakresu przygotowania mentalnego, posiada również szeroką wiedzę na temat psychologii człowieka i potrafi wychwycić niepokojące sygnały.
Zastanów się, jakiego rodzaju wsparcia potrzebujesz w danym momencie i podejmij świadomą decyzję. W razie wątpliwości zapytaj o dyplomy i wykształcenie. Każdy rzetelny specjalista z pewnością chętnie Ci je przedstawi.
Czym dokładnie zajmuje się psycholog sportu i jak może Ci pomóc?
Mówi się, że na właściwe przygotowanie sportowca składają się 4 aspekty: przygotowanie taktyczne, techniczne, motoryczne i mentalne. To właśnie za ten ostatni element odpowiedzialny jest psycholog sportu. Przygotowanie mentalne może obejmować zarówno rozwijanie umiejętności, które już posiadasz, ale także naukę nowych, które będą pomocne w sytuacji kryzysu. Nabyte umiejętności powinny dać Ci możliwość samodzielnego twórczego działania w sporcie, jak i poza nim.
Umiejętności mentalne, nad którymi możesz pracować z psychologiem sportu to m.in.:
- nauka radzenia sobie ze stresem, a także z emocjami, które towarzyszą życiu sportowemu i rywalizacji
- budowanie pewności siebie i wiary we własne możliwości
- praca nad skupieniem uwagi i utrzymaniem jej w kluczowych momentach
- radzenie sobie z myślami i przekonaniami, które utrudniają osiąganie wyników
- budowanie i utrzymywanie motywacji i zaangażowania
- nauka codziennego funkcjonowania w sporcie
Psycholog sportu wspiera również zawodników zmagających się z kontuzjami, powracających do rywalizacji po przerwie, a także sportowców kończących karierę.
Dla kogo jest psycholog sportu?
Z pomocy psychologa sportu mogą korzystać zawodnicy wszystkich dyscyplin sportowych na każdym poziomie profesjonalizacji, dzieci uprawiające sport i ich rodzice, a także trenerzy i wszystkie osoby zaangażowane w przygotowanie i szkolenie sportowców. Większość umiejętności, które klienci nabywają podczas spotkań z psychologiem sportu, jest bardzo uniwersalna i może zostać wykorzystana również w innych dziedzinach życia. Dlatego też często z usług psychologa sportu korzystają osoby występujące publicznie, muzycy, aktorzy czy ludzie biznesu, a także wszyscy, którzy chcą znaleźć skuteczne metody pracy nad umiejętnościami, takimi jak zarządzanie stresem czy kontrola emocji.
Jak wygląda pierwsza konsultacja z psychologiem sportu?
To jak przebiega pierwsza konsultacja w dużej mierze zależy od specjalisty oraz specyfiki jego pracy. Pierwsze spotkanie trwa zazwyczaj od 50 do 60 minut i ma najczęściej charakter konsultacyjno – organizacyjny, przyjmuje często formę zbliżoną do wywiadu. Jego celem jest lepsze poznanie Ciebie, zrozumienie Twoich potrzeb i oczekiwań oraz określenie celu współpracy (choć może to trwać nawet do 3 spotkań). Nie przejmuj się, jeśli nie masz konkretnego powodu przyjścia na wizytę lub jednego problemu, który chcesz omówić. Zadaniem pierwszej konsultacji jest właśnie wspólne ustalenie kierunku działania. Psycholog opowie Ci o tym, jak pracuje, czego możesz się spodziewać od kolejnych spotkań oraz przedstawi Ci zasady współpracy. Pierwsze spotkanie pomoże Ci również zweryfikować czy wybrany specjalista jest osobą, której możesz zaufać, przy której czujesz się komfortowo i ostatecznie zdecydować, czy taka forma współpracy Ci odpowiada.
Co jeszcze warto wiedzieć przed pierwszą wizytą?
- Pamiętaj, że konsultacje z psychologiem sportu to czas dla Ciebie, Ty i Twoje potrzeby są na pierwszym miejscu.
- To Ty decydujesz, o czym chcesz rozmawiać. Jeśli niektóre kwestie są dla Ciebie na początku zbyt trudne, nie musisz ich poruszać na pierwszym spotkaniu. Na wszystko przyjdzie czas. Twój komfort jest najważniejszy.
- Psychologa obowiązuje tajemnica zawodowa, o której poinformuje Cię na pierwszej wizycie.
- Zastanów się przed konsultacją, jakie są Twoje oczekiwania, co chcesz zmienić i jakie zmiany w Twoim życiu chcesz zaobserwować?
- Nie przejmuj się, jeśli nie masz gotowych odpowiedzi i nie wiesz od czego zacząć. Razem z psychologiem krok po kroku przejdziecie przez wszystkie istotne kwestie.
- Przygotuj się do odpowiedzi na pytania dotyczące Twojej kariery, dyscypliny oraz dotychczasowych doświadczeń sportowych.
- Psycholog nie jest wróżką i nie sprawi w magiczny sposób, że wszystkie Twoje trudności znikną. Nie da Ci też gotowej recepty na sukces ani złotych rad. Współpraca opiera się na partnerstwie – Ty jesteś specjalistą od swojego życia i swojej dyscypliny, a psycholog jest specjalistą od psychologii sportu i sfery mentalnej. Razem łączycie siły, aby osiągnąć jak najlepsze dla Ciebie rezultaty. Warto więc pamiętać, że równie ważna jak zaangażowanie psychologa będzie praca, którą wykonujesz w trakcie i poza konsultacjami.
- Praca nad umiejętnościami mentalnymi jest procesem i wymaga czasu, to raczej maraton niż sprint. Uzbrój się w cierpliwość i bądź dla siebie wyrozumiały.
- Nie bój się zadawać pytań i mówić o swoich wątpliwościach. Psycholog jest po to, aby wyjaśnić wszelkie wątpliwości, jakie masz. Często Twoje pytania mogą otworzyć nowe pole do dyskusji i rozmowy.
Blecharz, J. (2006). Psychologia we współczesnym sporcie – punkt wyjścia i możliwości rozwoju. Przegląd Psychologiczny, 49, 4, 445-462
Morris, T. i Thomas, P. (1998). Wprowadzenie do psychologii sportu jako nauki stosowanej. [W:] T. Morris, J. Summers (red.) Psychologia sportu. Strategie i techniki , 21-63.
